"Referendum", kelma li tqabbadni t-tkexkix wara l-fares li saru lura fl-istorja ricenti ta' pajjiżna. Kelma li anki wara dawk il-fares kollha, ħadd minn dawk responsabbli ma ndenja ruħu jesplora fid-dettall - u wisq nibża li pajjiżna jinsab bil-preparamenti għal karru trijonfali ieħor.
Nammetti li nibża ħafna mill-mod suġġettiv kif il-politici jgħażlu li jinterpretaw il-process ta' referendum skond il-bżonn. Diġà nkwetanti l-mod kif tiġi fformulata l-mistoqsija, aħseb u ara l-interpretazzjoni tar-riżultat!
Dejjem qabbilt referendum mas-sitwazzjoni ta' missier li jidħol mat-tlett uliedu f'ħanut tal-ħelu, jaħtaf kejk tac-cikkulata u jdur fuqhom sabiex "jikkonsulta" jriduhx jew le. Qatt ma rnexxieli nsib sitwazzjoni li setgħet tgħini nara riżultat b'mod aktar oġġettiv: ngħid għalija jekk wieħed mit-tfal jaccetta dak il-kejk, ieħor jgħid le, u l-ieħor jinjora, il-kejk ma għandux jinxtara għax nemmen li min jinjora għandu sensazzjonijiet aktar negattivi milli pożittivi lejn l-oġġett; jekk le, jaccetta.
Ejja nimmaġinaw popolazzjoni ta' 100 membru li trid tiddeciedi dwar id-divorzju: Mela ejja ngħidu aħna li minn 100 ruħ eliġibbli, 91 jieħdu l-kedda li jqumu u jmorru jivvutaw u d-9 l-oħra jiġu kemmxejn alabiebhom. Minn dawk il-91, 48 jgħidu li jridu d-divorzju u 42 jgħidu li ma jridux. Wieħed jibqa' ndeciż u minflok iħarbex "good luck Glenn!!".
Inħoss li tkun sitwazzjoni tassew redikola li b'marġinu daqstant zġħir ta' distakk, tinqatà linja f'deciżjoni hekk importanti. Dan bħalma ġara fir-referendum precedenti. Huma mumenti hekk fejn inħoss li d-demokrazija ssir bażwija, redikola u dittatorjali. Huma mumenti hekk fejn ma nifhimx għalfejn ir-raġuni u s-sens komun ma jirbħux fuq l-ostinazzjoni għar-"rebħa" tal-argument.
Naraha għażla iktar matura jekk d-deciżjoni tittieħed jekk ikun hemm marġini ta' 30% u allura jkun hemm certu sens ta' qbil li qed issir l-aħjar għażla mingħajr riskju li nofs il-membri jispiccaw dimotivati.
Issa li qed jingħad li l-Prim Ministru ssuġġerixxa li ssir mistoqsija, skond hu, diretta, ("people should be asked a straightforward question of whether or not they agreed on the introduction of divorce.") jien għandi iktar flieles f'rasi:
- Jekk poplu jgħid li jaqbel li jidħol id-divorzju, dak ifisser li tak id-dritt taqbad u ddaħlu jew għandu jibda process ġdid biex issir l-aħjar introduzzjoni?
- Il-persentaġġi tal-marġini għandhom jiġu identifikati minn qabel? Jew jekk ikun hemm 1% fuq naħa jew oħra, dan ikun deciżiv f'ġiegħ id-demokrazija?
Pawl, sfortunatament lanqas referundum ma jista jkun barometru tal verita li jixtieq il-poplu Malti. Percentage importanti jista facilment ikun qed jivvota skond influenzi ta' dibattiti televizivi, radju, priedki fil-famuz 'club' li irreferejt ghalieh f'post ohra inti, u xejn anqas politici li jafu li hawn hafna Maltin li jomxu biss bil kulur u mhux b'mohhhom. L-opinjoni tieghi hija li kulhadd ghandu ghix u jhaddan il-valuri ta' l-imhabba. Ahdem biex izomm dak li int thobb u ghamel kull sagrificju biex dak jibqa l-ewwel u qabel kollox. In-naha l-ohra ta' l-istess munita hi jekk jien nhobb li huti li tilfu kull cans ta' mhabba, jien min jien biex ninponi lilhom biex jibqaw mizzewgin. Nixtieq nibqa fuq dan l-argument hopefully kostruttiv ghax l'attwalita ta' kif isiru l-annulamenti hi storja ohra!
ReplyDeleteSiehbek Morgan